มนุษย์แปลว่าผู้มีจิตใจสูง พึงทำตัวให้สมกับคำแปลนั้นเถิด
อาจารย์ที่ปฏิบัติธรรมะท่านหนึ่งได้กล่าวถึงเรื่องของเวลาย่อมมีความสำคัญอย่างโต้ไม่ได้ เช่น ดอกไม้ชนิดต่างๆ ผลไม้หรือแม้แต่ผลิตผลทางการเกษตรทุกอย่างต้องมีช่วงเวลา หากไม่ตรงตามช่วงเวลาของมันแล้วถึงแม้จะมีการบำรุงรักษาดีปานใดก็จะไม้ได้ผล เราจะต้องเพาะชำต้นอ่อนไว้ในฤดูใบไม้ร่วงเสียก่อน แล้วดอกไม้จึงจะบานในฤดูใบไม้ผลิ หรือเราจะต้องหว่านเมล็ดพันธุ์ไว้ในฤดูใบไม้ผลิเสียก่อน ดอกไม้จึงจะบานสะพรั่ง สวยงามตั้งแต่ฤดูร้อนถึงฤดูใบไม่ร่วง
มนุษย์แปลว่าผู้มีจิตใจสูง
แม้ผลไม้ก็ต้องตอนสุกงอมได้ที่แล้วเท่านั้นจึงจะเป็นอาหารที่มีรสหวาน กินอร่อย แม้แต่ผลิตผลทางการเกตรก็ยังมีฤดูกาลของมัน เช่น ฤดูหว่านเมล็ดพันธ์ุหรือฤดูเพาะชำเป็นต้น ซึ่งจะต้องปฏิบัติให้เข้ากันกับพื้นที่และภูมิอากาศด้วย ดังที่กล่าวข้างต้น ธรรมชาติได้สอนมนุษย์ให้รู้ถึงความสำคัญของกาลเวลาและลักษณะตามความเป็นจริงของธรรมชาตินั้นแหละคือสัจธรรม
เมื่อพูดถึงธรรมชาติ ธรรมชาติปัจจุบันกับธรรมชาติเมื่อ 30-40 ปีก่อนผิดกันลิบลับ เมื่อพ.ศ 2534-2535 ได้มีโอกาสเดินทางไปจังหวัดเชียงใหม่กับพี่สาว โดยใช้เส้นทาง อำเภอ งาว จังหวัดลำปาง ตลอดเส้นทางที่ผ่านจะมองเห็นต้นสักทั้ง 2 ฝั่งถนน ทั้งต้นใหญ่ ทั้งสูง ขนาดลำต้นผู้ใหญ่โอบยังโอบไม่รอบ ถ้าอยู่ในป่าลึกก็คงจะใหญ่มากกว่าที่อยู่ริมถนน อากาศก็เย็นสบาย ยังเห็นนกบินโฉบไปมา ฝนตกน้ำก็ไม่ท่วม ไม่เคยมีข่าวเกี่ยวภูเขาถล่ม 5 ปีผ่านไป ต้นสักใหญ่ที่เคยเห็นก็ไม่มีแม้แต่ต้นเดียว มองไปบนภูเขามีต้นเล็กต้นน้อย ก็ตัดไปเผาถ่าน สมัยนั้นประเทศไทยได้ชื่อว่าเปประเทศ “ล้าหลัง” รัฐบาลสมัยนั้นจึงพยายามให้ประเทศไทยได้ชื่อว่าเป็นประเทศที่ส่งไม้สักเป็นสินค้าออกมากที่สุดในโลก จึงทำให้เกิดปัญหาต่อเนื่องมาถึงปัจจุบัน
สิ่งที่เป็นธรรมชาติถูกทำลาย ต่อนี้ไปคนก็จะถูกทำลายบ้าง เป็นสัจธรรมเมื่อคนเกิดมากขึ้นๆ ประชากรโลกก็มากขึ้น ทำลายธรรมชาติเพื่อการบริโภคและเพื่อที่อยู่อาศัยด้วยความโลภที่ไม่รู้จักพอของคน ตัดไม้ทำลายป่า ผ่าภูเขาเอามาถมทะเล ทำถนน ทำให้อุณภูมิของโลกร้อนขึ้น น้ำแข็งทางขั้วโลกเหนือละลาย น้ำจะท่วมโลกหรือไม่?
มนุษย์แปลว่าผู้มีจิตใจสูง ถ้าจิตใจสูงความชั่วไม่ท่วมใจ ถ้าใจต่ำ ความโลภ ความโกรธ ความหลง ความอิจฉาพยาบาท ท่วมใจ กลายเป็นคนมีความทุกข์ตลอดเวลา ถามตนเองว่าเป็นมนุษย์หรือไม่? ถ้าเราตอบว่าเป็นมนุษย์ ฉะนั้น เราจะต้องมีจิตใจสูง ไม่จิตใจต่ำ ไม่ตกอยู่ในอำนาจของความชั่ว แล้วเราทำตนให้เป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบานแจ่มใส ทำหน้าที่ให้ถูกต้อง เพื่อให้เกิดความสุข แก่ชีวิตประจำวัน เป็นพ่อบ้านดี เป็นแม่บ้านดี เป็นลูกบ้านดี เป็นสามีดี เป็นภรรยาดี เป็นพลเมืองดีของชาติ เป็นผู้นับถือศาสนาดี มีความเชื่อในเรื่องกฎแห่งกรรม ในเรื่องทำดีก็ได้ความดี ทำชั่วก็ได้ความชั่ว
เหมือนดอกไม้สารพัดชนิด ที่ได้ทำหน้าที่ของดอกไม้ได้ถูกต้อง ไม่ว่าจะเป็นดอกเดี่ยวดอกช่อ ดอกไม้สารพัดสี ทนและไม่ทน มีคุณภาพจะเป็นไม้ดอกยืนต้น ดอกไม้เลื้อย ดอกไม้คลุมเรี่ยดิน. ดอกไม้พุ่มหรือดอกไม้ชอบแดดหรือชอบเรไร ต่างก็รู้จักหน้าที่ที่ธรรมชาติสร้างขึ้นมา จะให้ผลิดอกออกผล เมื่อไรต่างก็ทำหน้าที่ได้ดี ทำให้มนุษย์ได้ตื่นตาตื่นใจกับความสวยงามของดอกไม้ ได้เก็บเกี่ยวผล และมนุษย์ยังสามารถเอาดอกไม้เหล่านั้นมาจัดแจกันได้สวยงามมีคุณค่ายิ่ง
ภาพประกอบ pixabay.com
รวบรวม/เรียบเรียง พเยาว์ โมทาน